“Samenwerking in de warmtesector is cruciaal voor energietransitie"
Vanaf 1 maart 2021 is Ernst Japikse, algemeen directeur Ennatuurlijk, de nieuwe voorzitter van Stichting Warmtenetwerk. Hij neemt de plaats in van Erik Stronk die de warmtesector heeft verlaten voor een functie als algemeen directeur bij WPS Parkeersystemen. Stronk en Japikse vertellen over de knelpunten en kansen binnen de warmtesector en de rol van Stichting Warmtenetwerk.
Ernst Japikse: “Warmte is hot en heeft sterk aan relevantie gewonnen. Iedereen ziet de waarde ervan voor de energietransitie: warmtenetten zijn voor een groot deel van de gebouwde omgeving een uitstekend alternatief voor aardgas. Dat vraagt van de warmtesector dat we verantwoordelijkheid nemen en samenwerken om die belofte waar te maken. Als platform voor samenwerking, verbinding en kennisdeling is Stichting Warmtenetwerk daarom relevanter dan ooit. Binnen de stichting is de hele warmteketen vertegenwoordigd, van beleidsmakers en adviseurs tot warmtebedrijven en leveranciers, met zowel traditionele partijen als nieuwe toetreders. Door die brede vertegenwoordiging is de stichting ook een speler die impact kan hebben in landelijke discussies over het warmtebeleid en voor versnelling kan zorgen.”
Tegenstrijdige belangen
Maar zeker als het gaat over de inzet van warmte binnen de energietransitie is samenwerking nog lastig. Ernst Japikse: “Gemeenten, netwerkbedrijven, warmtebedrijven, leveranciers, afnemers, ze hebben allemaal hun eigen perspectief en hun eigen wensen en zorgen. Het is niet voor niets dat de Warmtewet zo moeilijk tot stand komt. Belangen staan soms lijnrecht tegenover elkaar. Wat betekent bijvoorbeeld die vrije warmtemarkt? Hebben alle spelers echt gelijke kansen? En hoe kom je tot een tariefstelling die voor iedereen eerlijk voelt? Ik zie daarin een rol voor de stichting. Het zou arrogant zijn om te denken dat we die impasse met de stichting kunnen doorbreken. Maar we kunnen wel de dialoog faciliteren. Nu zie ik dat veel partijen de media opzoeken en het daar met elkaar uitknokken. Dat lijkt me niet effectief. Het is belangrijk dat we de discussie met elkaar aangaan en elkaar op weg helpen.”
Kennisontwikkeling
Onder het voorzitterschap van Erik Stronk heeft Stichting Warmtenetwerk ervoor gekozen om binnen alle discussies een neutrale positie in te nemen. Stronk: “Samenwerking en verbinding staan voorop en we wilden de belangen van alle leden respecteren. Daarom profileerde de stichting zich in 2019 nadrukkelijk als gezamenlijk platform voor kennisontwikkeling, kennisdeling en borging. Het platform dat het objectieve verhaal vertelt over collectieve warmte en koude. Dat leidde tot drie programmaraden waarin leden thema’s beetpakken en uitdiepen op gebied van Techniek, Beleid & Ontwikkeling en Wet- & Regelgeving.
Het plan was om die kennis in 2020 te gaan delen in artikelen, whitepapers en webinars. En ook in fysieke bijeenkomsten, want daar zit de added value van het netwerk, juist daar worden verbindingen gemaakt tussen mensen en bedrijven. Door corona hebben we een groot deel van dit programma helaas moeten verschuiven naar dit jaar.”
Warmtenet Trendrapport
Wat wel verscheen was het Nationaal Warmtenet Trendrapport 2021. Erik Stronk: “Een uitgave waarin we warmte toegankelijk willen maken voor iedereen die zich niet dagelijks met warmte bezighoudt. Hoe zit een warmtenet in elkaar, welke warmtebronnen zijn er, wat zijn trends en ontwikkelingen?
Het blijkt een perfect naslagwerk voor bijvoorbeeld gemeenten en woningcorporaties. Op initiatief van Gijs de Man (directeur Warmtebedrijf Purmerend en oud voorzitter van de stichting) verscheen in 2017 het eerste Nationaal Trendrapport Warmte, dat toen nog primair was samengesteld door een aantal warmtebedrijven. In 2020 hebben we samen besloten het trendrapport over te hevelen naar de stichting, zodat onze leden over de volle breedte een bijdrage konden leveren, waardoor een objectief rapport ontstaan is.”
Werken aan imago van de branche
Het is nu aan Ernst Japikse om de stichting door een volgende fase te leiden. “Ik kijk bij voorkeur naar het hogere doel: de energietransitie. In 2030 moeten volgens het Klimaatakkoord al 1,5 miljoen woningen en bedrijven van het gas zijn. Voor honderdduizenden woningen zullen warmtenetten het beste alternatief zijn en dat is een gigantische opgave. Ik maak me dus geen zorgen of de sector wel voldoende werk zal hebben, maar eerder hoe we het werk met z’n allen gedaan krijgen als de energietransitie eenmaal goed op gang komt. Daarnaast gaan we wat mij betreft als branche werken aan ons imago. Na dat fantastische schaatsweekend in februari las ik een berichtje over een familie die vier dagen lang in de kou had gezeten omdat de collectieve warmtevoorziening niet werkte. Dat straalt af op de branche."
